سید عبیدالله نادر
قسمت اول جمع آوری از ګوګل
معلومات راجع به(جیمز وب) بزرګترین تلسکوپ جهان که به همکاری ناسا و خدمات فضایی کانادا و مشارکت آژانس فضائی اروپا ساخته شده ،با طرز نحوه کار و چګونګی معلوماتی که جیمز وب خواهد داد،معلومات راجع به تلسکوپ فضایي (جیمز وب) که توسط ناسا با مشارکت آژانس فضایی اروپا و آژانس فضایی کانادا ساخته شده است ،نام این تلسکوپ بر ګرفته از نام جیمز وب است ،که از سال های ۱۹۶۱تا ۱۹۶۸مدیر ناسا بود ،و نقش مهمی در برنامه اپولو داشت
،
درین مطلب معلومات راجع به نحوه کار این تلسکوپ بزرګ جهانی و تلسکوپ حیرت انګیز داده خواهد شد، و هم تبصره ها وواکنش های پایګاه های مشهور خبری و نظریات شان را راجع به این تلسکوپ جمع آوری نموده ام، به ګونه مثال :نشریهء نجوم و فضا نګاشته است که ( تلسکوپ فضائی جیمزوب تحقق رویا های ۳۲ سالهء کیهان شناسان و مهم ترین تلسکوپ فضائی تاریخ فردا ۲۵ دسمبر ۲۰۲۱ پرتاب می شود ،و حا لا تمام دنیا در هیجان پرتاب این غول فضائی فرو رفته است ،اکنون مدت هاست که خبر پرتاب تلسکوپ فضائی جیمز وب به ګوش می رسد ،و تمام جا معهء علمی دنیا را تحتِ تأثیر قرار داده است، ایدهء ساخت تلسکوپ فرو سرخ در فضا حتی قبل از پرتاب تلسکوپ فضائی هابل مطرح شد ،) تلسکوپ فضائی جیمز وب طوری طراحی شده تا با دریافت سیګنال های بسیار ضعیف مادون قرمز به مشاهدهء جهان بپردازد ، جیمز وب در حقیقت یک تلسکوپ ګرمایي است ، و به حدی قدرتمند است که می تواند نور یک شمع را از فاصلء سه ملیون کیلومتری مشاهده کند.نا ګفته نباید ګذاشت که تلسکوپ فضائی جیمز وب بر خلاف تلسکوپ هابل که به دور زمین می چرخد و در هر نود دقیقه در زیر سایهء آن قرارمی ګیرد ،دیدی بدون مانع از جهانِ هستی خواهد داشت
یکی از خصوصیات این این تلسکوپ جدید آن است ،که جیمز وب درمدار خورشیدی قرار خواهد ګرفت ،و مانند هابل در مدارِ زمین نخواهد بود ،این مدارِ متفاوت ، از ایجاد اختلال توسط زمین در عملکرد آن جلو ګیری می کند
جیمز وب دو ماموریت اصلی دارد
۱:جمع آوری اطلاعات در باره ای مراحل اولیهء تاریخ کیهان و تحقیق در بارهء زمانی بسیار دور یعنی بازګشت به حدود صد ملیون سال پس از انفجارِ بزرګ تا ستارهءشناسان دریابند که چګونه اولین ستاره ها و کهکشان ها تشکیل شده اند، و چګونه در طول زمان تکامل یافته اند ،۲: کشفِ اګزو پلان ها : یعنی سیارات خارج ازمنظومه شمسی در بارهء احتمال وجود حیات فرازمینی با مطالعهء اتمسفیر این سیارات ، بر این اساس جیمز وب در جستجوی حیات در سیارات خورشیدی خواهد بود، سیاراتی که دانشمندان اطلاعاتی کمی در بارهء آنها دارد،
تجهیزات (جیمزوب) صد برابر حساس تر از تجهیزات هابل هستند ، و به همین دلیل انتظار می رود با یافته های جدید آن درک دانشمندان از جهان عمیقأ دګر ګون شود ، هابل قوی ترین تلسکوپ جهان تا پیش از جیمز وب است ،و در سه دهه مشاهدات فضا ،این تلسکوپ نګاه مایهء جهان را تغیر داده است ،این تلسکوپ یکی از مهم ترین ماموریت های کیهانی ناسا تا کنون بوده .
مقایسهء این تلسکوپ(جیمز وب) با همتای خود یعنی هابل مانند مقایسهءیک تلسکوپ دیجیتالي با یک ذره بین است ،بنا برین جیمز دید مارا به جهان متحول خواهد کرد،ساخت این تلسکوپ با مشارکت متخصصان نا سا ، کانادا ،و اروپا در سال ۱۹۹۶آغاز شد ،و در ساخت آن پیش از دو هزار دانشمند ، و در مجموع ده هزاز نفر نقش داشتند ،
این تلسکوپ غول پیکر که انقلابی در صنعت فضا محسوب می شود ،در فاصلهء بسیار دور تر از هابل جهان پیرامون جهانِ مارا رصد خواهد کرد .این تلسکوپ ده ملیارد دالری می تواند ،فضای به مراتب دور تر و عمیق تراز آنچه تا کنون بشر دیده را رصد کند ،و دور جدیدی از اکتشافات نجومی را آغاز کند ،
به اساس آژانس (فرادید) پرتوی فرو سرخ الکترو مقناطیس برای ستاره شناسان ،اهمیت خیلی زیادی دارد ، نور مرئی کهکشان ها و ستاره های که در ابتدا پیدایش جهان و اندکی پس از مهبانګ به وجود آمدند ، در اثر انبساط کیهان به فرو سرخ تبدیل می شود ، و در نتیجه ما می توانیم ،آن ها را در این طولِ موج ببینیم ،بسیاری ازمواد شیمیایی موجود در اتمسفیر سیارات خورشیدی فقط در طول موج فرو سرخ قابل شناسایی هستند ، اتمسفیر زمین مانع ګذر پرتوی فرو سرخ است ،بنابرین به یک رصد خانهء فضایی فروسرخ مثل (جیمزوب )احتیاج است،
باوجودیکه تکنالوژی های فعلی ما در زمان نزدیک قادر به دست یافتن به این سیارات خورشیدی ،واقع در منظومه تراپیست نخواهیم بود ، در نتیجه طی دهه های آینده ، ابزار های علمی پیشرفته نزدیک زمین امکانِ بیشتری برای اکتشافات این سیاره ها خواهند داشت ،درین میان تلسکوپ فضائی جیمز وب نقش بسیار مهمی ایفا خواهد کرد ،
یکی از ویژه ګي های مهم این تلسکوپ جدید آن است ، که جیمز وب در مدار خورشیدی قرار خواهد ګرفت ، و مانند هابل در مدارِ زمین نخواهد بود، این مدار متفاوت از ایجاد اختلال توسط زمین در عملکرد آن جلو ګیری می کند ،وب در نقطهء به نام لاګرانژ ۲ در فاصلهء بین ۳۷۴هزار تا ۱،۵ملیون کلیومتری از زمین قرار خواهد ګرفت ،البته نقاط لاګرانژ(مناطقی فضایی ئی هستند که به دلیل اینکه برآیند کشش اجرام اطراف صفر است و یکدیګر را خنثی می کنند اجرام آسمانی به جای حرکت در فضا در جای خود آرام می ګیرند،نقاط لاګرانژ ۵ نقطهء میان دو جرم هستند که در آن نیروی جاذبه دو جرم همدیګر را خنثی می کنند ،غالبأ ماهواره های رصدی تلسکوپ های فضایی در نقا ط لاګرانژی میان زمین و خورشید قرار می ګیرند)
فاصلهء (جیمز وب) از زمین چهار برابر فاصلهء زمین تا ماه خواهد بود ،به همین دلیل طراحی آن باید قابل اعتماد و مناسب باشد ، البته این به معنی سنګین وزن بودن تلسکوپ نیست تلسکوپ (جیمزوب) ۶،۲ تن وزن دارد که در مقایسه با هابل ۱۱ تنی بسیار سبکتر است طراحی این تلسکوپ مشابه یک کندوی عسل است ، این طراحی بیش ترین سطحی باز تابنده برای رصد را برای وب فراهم می کند ، و کمترین فضای از دست رفته را در میانِ آئینه ها دارد ، شش محرک در پشت هر آئینه وجود دارد ،که می توانند آئینه ها را با سرعت بسیار آرام حرکت دهند و بهترین جهت ګیری را برای تلسکوپ فراهم کنند ،یکی از قطعات قابل توجه این تلسکوپ آئینهء اصلی آن است ،۶که قطر این آئینه ۶،۵ متر مربع است،این آئینه ها ساختار بزرګی شبیه به یک کندوی عسل تشکیل می دهند ،که از ۱۸ بخش شش ضلعی تشکیل شده است ، قطر هر یک از بخش های این آئینه ۱۰۳۲متر و هر یک در زمین ۲۰ کیلو ګرام وزن دارند ، این بخش ها ازآن جهت شش ضلعی طراحی شده اند ،زیرا اګر دائره بودند فضای خالی بیشتری بین هر قطعه با قطهء دیګر ایجاد می شد ، آئینه هابل به مقایسه با آئینه تلسکوپ جیمز وب سه برابر کوچکتر بوده ،و اندازهء آن ۲،۴متر است و مساحت رویه آن هفت برابر کوچکتر است ،این سازهء بزرګ ، نورِ دور ترین نقاط کهکشان را دریافت کرده و تصاویری واضح و بدون اختلال ایجاد می کند ،اولین بخش از آئینه های وب اواخر سالِ ۲۰۱۵بر روی آن نصب شد ،و این آئینه تا فوریهء سالِ۲۰۱۶ کامل نشد ،
این تلسکوپ با استفاده ، از نګاه فرو سرخ ،درونِ ابر های فضایی را خواهد دید ،که کمک زیادی می کند ،برای انکه بشر بفهمد ستاره ها چګو نه شکل ګرفته اند ،دانشمندان امید وارند این تلسکوپ بتواند، برخي از قوانین فزیک را هم به چالش بکشد و علم بشر را یک مرحله به جلو حرکت دهد ،حتی شاید این محصول فضایی بتواند فزیک کوانتوم را نیز چند پله به جلو براند
کار ساخت این تلسکوپ از سال ۲۰۰۴ میلادی با همکاری مشترک ناسا، آژانس فضایی کانادا و آژانس فضایی اروپا آغاز شد ،و انتظار میرود که فعالیت های نجومی آن نیز از تابستان ۲۰۲۲ میلادی آغاز شود ، یعنی حدود شش ماه بعد از آنکه کار تنظیم این تلسکوپ و آئینه های آن و دیګر ابزار اندازه ګیری در فضا به پایان برسد، در آن زمان است که نا سا انتظار دارد ، اولین تصاویر ګرفته شده توسط جیمزوب را دریافت و منتشر کند ،
تلسکوپ (جیمزوب) سوار بر موشک آرین پنج ، ماموریت تاریخی خود را آغاز کرد ،قرار است جیمز وب ،روند پیدایش اولین ستاره ها سیا چاله ها و کهکشان ها را مستند کند ،کاوش تازه و نوری بر پرسش های بنیادین مربوط به حیات و کایینات جهان علم و اختر شناسی مشتاقانه در انتظار رسیدن تلسکوپ جیمز وب به مقصد ، و رها ورد های است که نوری بر پرسش های بنیادین حیات و کایینات بیندازد ،این تلسکوپ فوق پیچیده ،قرار است به دور ترین فرا سوا ها چشم بدوزد ،تا جهان نجوم روزنهء تازه از پیدایش نخستین سیاره ها و سیارک ها بعد از بګ بنګ در دست داشته باشد ،جیمز وب همچنین می تواند آزمایاشاتی انجام دهد،که بشر را برای احتمالِ حیات در سیارات دور دست مجهز تر کند ،این تلسکوپ به پاس تلاش های رئیس ناسا در زمان پروژه های اپولو و فرود آن به سطح کره ماه به نام او (جیمز وب ) نامیده شده ، تلسکوپی که با عدد ده پیوند دارد ،ده میلیارد دلار هزینه ای ساخت آن شده ،پرتابش به فضا ده سال دیر تراز زمانِ مورد نظر انجام شده ،و طراحی و تکمیل آن سه دهه وقت برده است . این تلسکوپ از بزرګترین پروژه های علمی تاریخ بشر محسوب می شود، و مراحل ساخت آن در اروپا و آمریکا طی شده ، یک آئینه ئی ۲۵ متر مربعی از فلز برلییوم دارد که کارائی آن برای پرتاب اشعه ء مادون قرمز را به نهایت درجه می رساند ، یعنی منعکس کردن ۹۸ درصد نوری که از ستارګان دور دست می توانند ساطع شوند ،این آئینهء شګرف چند وجهی کمک می کند که (جیمزوب)ژرف تر از سلف خود هابل هر آنچه پشت توده های ضخیم غبار پنهان شده اند را ، قابل رویت و مشاهده کنند ، این فناوری دیدن مولیکول های موجود در اتمسفیر سیارات دیګر را ممکن می سازد ، و می تواند نور اولین ستاره ها و کهکشان های را که ۳۰۰ ملیون سال پس از انفجار بزرګ (بګ بنګ)شکل ګرفتند دریافت کند ،
»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»
»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»
جای خیلی تأسف اینجاست ، که این تغیرات بزرګ جهانی وقتی به وقوع می پیوندد ، که از ۸ ماه ویا بیشتربه این طرف که طالبان به اریکه قدرت تکیه زدند ، هنوز هم چنه زنی راجع به این ادامه دارد که دختران مکتب بروند یا نروند ،و همه منورین جهان و سازمان های حقوق بشر در تلاش اند ، تا دروازه های مکاتب را بروی دختران را باز کنند ،
ماخذات:
نشرات پیک ایران
العربیه فارسی
دویچه ویله دانش و محیط زیست
نشریه رادیو فردا ایران دانش و فناوری
ویکی پیدیا
ایران پرس نیوزخبرینا نشره ای ایرانی ،خبر ګزاری شبکه ،خبر ګذاری تسنیم
لاګرانژ چیست؟
البته نقاط لاګرانژ مناطقی هستند ، که به دلیل اینکه برآیند کشش اجرام اطراف صفر است ،و یکدیګر را خنثی می کنند ،اجرام آسمانی به جای حرکت در فضا به جای خود آرام می ګیرند،
نقاط لاګرانژ (۵) چیست؟
نقاط لاګرانژ(۵) نقط ئی میان دو جرم هستند،که در آن نیروی جاذبه به دو جرم یکدیګر را خنثی می کند ،غالبأ ماهواره های رصدی (تلسکوپ های فضائی)در نقاطِ لاګرانژی ، میان زمین و خورشید قرار می ګیرند ،
دور بین مادون فرمز چیست؟
دور بین مادون قرمز نزدیک به( کرونوګراف ګراف های) برای ممانعت از ورود نورِ اجرام درخشان مجهز است ،تا اجرام کم نورتر موجود در اطراف مانند سیاره ها مشاهده شوند ،پرتوی فرو سرخ طیف الکترو مقناطیسی برای ستاره شناسان اهمیت خیلی زیادی دارد.
اسپکتروسکوپی (طیف بیني)
که نور را برای مطالعه خواص فزیکی و شیمیایی مواد کیهانی به طول موج های جداګانه می شکند .
اګزو پلان ها : یعنی سیارات خارج از نظام شمسی و تحقیق در بارهء احتمال وجود حیات فرازمینی با مطالعه ای اتمسفیر این سیارات خورشیدی خواهد بود ، سیاراتی که دانشمندان اطلاعاتی کمی راجع به آن دارند .
نظریهء مهبانګ
نظریه مهبانګ یا بګ بنګ به انګلسی مدل کیهان شناسی پذیرفته شدهء جهان از کهن ترین دوران شناخته شده ،و تکامل آن در مقیاس بزرګ است ،این نظریه بیان می کند ،که ګیتی از یک وضعیت چکال (متراکم) نخستین آغاز شده ، ودر زمان انبساط یافته استاین نظریه طیفِ ګسترده ء از پدیده های مشاهده شده را به خوبی توضیح می دهد ،
از جمله این پدیده ها می توان به فراوانی عناصر سبک اولیه تابش زمینه کیهانی ، ساختار بزرګ مقیاس و قانون هابل اشاره نمود،
مهه بانګ یا بیګ بنګ
مهبانګ (انفجارِ بزرګ) در اختر شناسی رویداد انفجاری فرضی است ،که مبدأ عالم را به ګونه ای که ما می شناسیم نشان میدهد،، در زمان وقوع مهبانګ کل عالم در حالت داغ واَبر چکال فشرده شده بود ،انفجارِ مهبانګ این مادهء فشرده را بیرون ریخت و عالمِ در حالِ انبساط را پدید آورد (انتقال به سرخ )علت مهبانګ نا مشخص است ،مشاهده ای آهنګ کنونی انبساط عالم حکایت از آن دارد ،که مهبانګ ۱۳،۷ ملیارد سال پیش اتفاق افتاده است ،نظریه مهبانګ سر آغازی برای کیهان شناسی نوین است ،
بنا برین ، صورتِ اصلاح شدهء نظریهء مهبانګ که نظریهء تورِمی نامیده میشود ،عالم ، مدت کوتاهی پس از مهبانګ یک دوره ئی سریع انبساط را از سر ګذراند،
به اساس آژانس (فرادید) پرتوی فرو سرخ الکترو مقناطیس برای ستاره شناسان ،اهمیت خیلی زیادی دارد ، نور مرئی کهکشان ها و ستاره های که در ابتدا پیدایش جهان و اندکی پس از مهبانګ به وجود آمدند ، در اثر انبساط کیهان به فرو سرخ تبدیل می شود ، و در نتیجه ما می توانیم ،آن ها را در این طولِ موج ببینیم ،بسیاری ازمواد شیمیایی موجود در اتمسفیر سیارات خورشیدی فقط در طول موج فرو سرخ قابل شناسایی هستند ، اتمسفیر زمین مانع ګذر پرتوی فرو سرخ است ،بنابرین به یک رصد خانهء فضایی فروسرخ مثل (جیمزوب )احتیاج است،
باوجودیکه تکنالوژی های فعلی ما در زمان نزدیک قادر به دست یافتن به این سیارات خورشیدی ،واقع در منظومه تراپیست نخواهیم بود ، در نتیجه طی دهه های آینده ، ابزار های علمی پیشرفته نزدیک زمین امکانِ بیشتری برای اکتشافات این سیاره ها خواهند داشت ،درین میان تلسکوپ فضائی جیمز وب نقش بسیار مهمی ایفا خواهد کرد ،
فزیک کوانتونومی دقیقأ چیست؟
به محض شروع کار مشکلي را پیدا می کنیم ،حتی متخصصان این رشته ،دقیقأ نمی دانند،فزیک کوانتوم چیست ،با این حال اولین تعریف بسیار ساده است : مکانیک کوانتومی فزیک کوچک است ممکن است کودکانه به نظر برسد ،اما مهم این است که این را در نظر داشته باشید ، و اکنون دقیق ترین فزیک یا مکانیک کوانتو می یک نظریهء احتمالی است ،که طبعیت را در مقیاس اتمی و زیر اتمی مطالعه می کند ، یکی از سطوح سازمان دهی مادهء که تابع قوانین نسبیت خاص نیست ، ازین نظر فزیک کوانتوم بر تجربه و تحلیل فعل و انفعالات بین ذرات مختلف زیر اتمی متمرکز است ،و بدوی ترین طبیعت چهار نیروی اساسی جهان را تو ضیح میدهد ، ګرانش الکترو مقناطیس هستهء ضعیف و هسته قوی به عبارت دیګر مکانیک کوانتو می رشته ای است ،که نحوه رفتار ذرات زیر اتمی را مطالعه می کند ، زیرا رفتار آنها از قوانین باز فزیک کلاسیک پیروی نمی کند ، بنابرین جهانِ کوانتوم به قوانین خاص خود نیاز داشت ،معادلات ریاضی جدید و رویکرد های جدید و بدین تر تیب فزیک کوانتومی متولد شد ،
حول : قدرت توانائی ، قوه نیرو ګرداګرد ،جهات
اوریګامی:کار بُرد اوریګامی در کیهان شناسی (کاسمولوژی) هدف این هنرآفریدن طرح های جالب از کاغذ با کمک تا های هندسی است ، معنی لغوي این واژه در زبان ژاپني ((تا کردن کاغذ ))است و تمام مدل های کاغذ و تا را در بر دارد ،حتی آنهای که ژاپونی نیستند ،اریګامی فقط از تعداد کمی از تا های ګو ناګون استفاده می کند ،