شبح بروز یک درگیری و نزاع منطقه ای

نویسنده Akram BELKAID برگردان حوا بختياري  

آیا ایران پشت حمله حماس علیه اسرائیل است ؟ به روایت مقاله وال استریت ژورنال مورخ (۸ اکتبر ) که تنها به منابع ناشناس در حزب جهاد اسلامی فلسطین و حزب الله اشاره کرده ، تهران برای انجام عملیات « طوفان الاقصی » چراغ سبز نشان داده بوده. موضوعی که مقامات ایرانی آن را رد کردند با وجود این که عملیات را ستوده و دعوت به ادامه مقاومت کردند.
 
در ایالات متحده امریکا، تعدادی از نمایندگان دمکرات و جمهوریخواه خواستار وضع تحریم های جدیدی علیه تهران شده اند. ولی سوالی که مطرح می شود این است که : اگر جمهوری اسلامی پشت این حمله است ، چرا «حزب الله » که مهم ترین نیروی نیابتی اش در منطقه است، همزمان با حماس و به عنوان « وحدت جبهه ها » یا « مقاومت مشترک » عبارتی که مرتبا توسط رهبران تشکیلات لبنانی بکار برده می شود ، وارد جنگ نشده ؟

یک چنین مداخله ای می توانست سهمی در به هم ریختن ارتش اسرائیل داشته باشد - چندین واحد از آن در کرانه باختری رود اردن مستقر بودند - قبل از این که به نقل از واشنگتن، ناو گروه هواپیما بر آمریکایی یو اس اس جرالد. آر. فورد ، به شیوه ی پیشگیرانه در سواحل اسرائیل پهلو بگیرد .

در صورت این که ایران از وقوع حمله اطلاع داشته، دو فرضیه قابل بررسی است. اول این که ایران از جزئیات دقیق این حمله به خصوص از تاریخ مشخص آغاز مخاصمات بی خبر بوده. تعدادی از تحلیل گران عرب این سناریو (۱) را پذیرفته اند : حماس تصمیم اقدام برای حمله را به تنهایی و بدون مطلع کردن متحدانش، اتخاذ کرده. مهم تر اینکه، رهبری نظامی و مظهر آن فرمانده اش محمد صیف ، عملیات را بدون رجوع به تهران و نه حتی رهبری سیاسی تبعیدی در قطر، برنامه ریزی کرده بود. راهی برای اجتناب از درز پیدا کردن اخبار، و همین طور تائید ارجحیت رهبران داخل نسبت به آنهایی که در خارج به سر می برند.

فرضیه دوم اینکه تهران مایل نبود حزب الله در وهله اول با این حمله مرتبط باشد، و به عنوان نیروی ذخیره برای ادامه وقایع آن را حفظ کرده. برای رژیم ایران ، این تشکل لبنانی اهرم ارزشمندی برای مایوس کردن اسرائیل در جهت اقدام علیه تاسیسات هسته ای اش به شمار می رود ، در نتیجه نباید آن را در عملیات نسنجیده ای درگیر کند. در گذشته، مدت ها تهران از ترغیب حزب الله در جبهه ی خارجی طفره می رفت ، همانا در مورد سوریه و دفاع از رژیم بشار اسد .

درگیری که نیروی شبه نظامی لبنانی با شدت محدودی در مرز شمالی اسرائیل حفظ کرده با این هدف است که به تل آویو یادآوری کند که باید همیشه حضورش را در نظر داشته باشد .از زمان «جنگ سی و سه روزه» در سال ۲۰۰۶ که حزب الله رویاروی اسرائیل جنگید ، بر این باور است که پیروز میدان بوده و در زمینه نظامی به طور قابل ملاحظه ای خود را تقویت کرده. اگر چه به برتری نیروی هوایی اسرائیل اذعان دارد، فرماندهانش تاکید می‌کنند که از یک رویارویی زمینی هراسی ندارند .

یک هفته بعد از حمله، آیت الله علی خامنه ای ، رهبر جمهوری اسلامی ایران، اسرائیل را تهدید کرد که در صورت تداوم و استمرار بمباران هوایی غزه به اعمال زور متوسل خواهد شد . آیت الله خامنه ای روز ۱۷ اکتبر اظهار داشت :« اگر جنایات رژیم صهیونسیتی ادامه پیدا کند، ملت های مسلمان و نیروهای مقاومت بی تاب شده و دیگر کسی قادر به متوقف کردنشان نخواهد بود ».

وزیر امور خارجه ایران ، آقای حسین امیر عبدالهیان هم به ایالات متحده و اسرائیل هشدار داد که وضعیت می تواند در منطقه خاور نزدیک « غیر قابل کنترل » شود.تهران به صراحت بیان کرد که نمی تواند مانع حمله حزب الله و سایر بازیگرانی که تحت نفوذش هستند به اسرائیل شود .

روز پنجشنبه ۱۹ اکتبر، یک ناو نیروی دریایی آمریکا که در دریای سرخ در حرکت بود چندین موشک تهاجمی و پهپاد هایی را که از یمن توسط شبه نظامیان حوثی طرفدار ایران، شلیک شده بودند را منهدم کرد . به نقل از واشنگتن، این موشک های دوربرد که به سمت شمال هدف گیری شده بود، امکان داشت به خاک اسرائیل اصابت کنند .هر روز مطبوعات نزدیک به قدرت در ایران، خواستار این هستند که از این پس جناح های مسلح شیعی لبنان، یمن ، سوریه و عراق، نیرو هایشان را علیه اسرائیل متمرکز کنند. از این به بعد خطر شعله ور شدن آتش جنگ در مشرق، واقعی است .

حکومت تل آویو که از خطر شکل گرفتن جبهه ی دومی در شمال آگاه است حکم تخلیه مناطقی نزدیک مرز را صادر کرده و هشدار و اخطارها علیه حزب الله و ایران را تشدید کرده. طی این روزها درگیری های پراکنده و مستمر حادتر شده که به واسطه ی شدت و ماهیت تکرار شونده آن یاد آور شرایطی است که در سال ۲۰۰۶ منجر به شروع جنگ شد . ولی آیا حقیقتا به صلاح حزب الله است که به جنگ با اسرائیل دامن بزند ؟ و خطر ضد حمله ای از جانب آمریکا را متحمل شود، چهل سال پس از بمباران سواحل لبنان توسط نیروی دریایی آمریکا ، در پاسخ به دو سوقصد در بیروت که منجر به کشته شدن ۲۴۱ سرباز آمریکایی و ۵۸ چتر باز فرانسوی شده بود . زیرا یکی از اولین پیامدهای حمله حماس علیه اسرائیل ، بازگشت نیروی دریایی ایالات متحده با همه توان در منطقه می باشد .